Van Arnhem naar Wisch, een vluchtverhaal

Op woensdag 15 januari geeft Wim Boumans een presentatie over een Arnhems gezin, dat tijdens de oorlog moest vluchten en na 69 dagen bij een gastgezin in Varsseveld terecht kwam. Boumans doet dit op uitnodiging van Oudheidkundige Werkgemeenschap ADW (Aalten Dinxperlo Wisch). Aanvang is 19.45 uur in het witte kerkje van de NPB in Varsseveld. De toegang is gratis.

In september 2024 was het 80 jaar geleden dat de slag om Arnhem, ook bekend als Operation Market Garden, plaatsvond. Als represaillemaatregel kregen 150.000 inwoners van de stad het bevel van de Duitsers om Arnhem te verlaten. Bewoners van Arnhem Zuid trokken oostwaarts naar Zevenaar en Duiven en vandaar naar de Achterhoek en Overijssel. Voor een groot aantal bewoners werd het een vlucht met ontberingen, zonder vaste woon- en verblijfsplaats, soms zonder acceptatie van landgenoten en zonder enige zekerheid voor de toekomst. Bij terugkomst vonden velen hun huis in puin en moesten maar weer aan de slag zien te komen. Dit vluchtverhaal gaat over het gezin Boumans, dat in 69 dagen 100 kilometer te voet aflegde en uiteindelijk onderdak vond in de gemeente Wisch.

Op de vlucht

Het gezin Boumans - vader, zwangere moeder en zoon Wim - woonde onder de brug van Arnhem. Hun huis werd op 19 september 1944 gebombardeerd en het gezin moest op de vlucht. Te voet van dorp naar dorp trok het gezin door weilanden en stak het water over bij Doornenburg. Ze verbleven in zes plaatsen, op verschillende boerderijen, meestal toegewezen door het Rode Kruis, bij boeren die ‘lang niet altijd blij waren met gasten’.

In Varsseveld werden zij ondergebracht bij familie Arentsen. Tijdens het verblijf werd de tweede zoon Sjaak op 2 januari 1945 geboren in het noodhospitaal, gevestigd in het Rusthuis aan de Doetinchemseweg. Sjaak is twee weken geleden tachtig geworden.

Terugkeer

Na de bevrijding nam vader Grad Boumans dienst bij de Grenswacht. Toen zij terugkeerden naar Arnhem in juni 1945 was hun huis verwoest en de huisraad, opgeborgen in de kelder, ‘geleend’. Alles wat zij nog hadden, waren de kleren, die ze aanhadden, een zoon aan de hand en een tweede zoon in de kinderwagen, maar geen plek om hun hoofd neer te leggen. Desondanks hebben zij weer een leven weten op te bouwen.

Het verhaal is in 2020 opgepakt door Sjaak Boumans op basis van het handgeschreven verhaal van Pa Boumans en uitgewerkt tot een presentatie. Onderzoek is gedaan door Wim Boumans, die zo nazaten van het gastgezin Arentsen op het spoor kwam. Zie ook het contactorgaan van ADW van augustus 2024. 

NB: Bij de NPB kunnen consumpties alleen contant worden betaald.