-
Nieuws
- Bodem, water en landschap in het ADW-gebied
Bodem, water en landschap in het ADW-gebied
Woensdag 13 november 2024 heeft Harry Massop een presentatie gegeven in het witte kerkje van de NPB in Varsseveld over een actueel onderwerp: bodem, water en landschap in het ADW-gebied.
Harry is circa 35 jaar werkzaam geweest als hydroloog bij de WUR in Wageningen. In zijn presentatie gaat hij in op de vorming van de bodem in het gebied van ADW.
Hierbij kijken we globaal hoe de bodem er tot een diepte van circa 50 meter uitziet en hoe deze verschilt in de lijn Winterswijk en Montferland. Ook gaat hij in op de ondiepe bodem, van belang voor de vegetatie, en ook de veenvorming in het verleden.
Vorming huidige landschap
Vervolgens vertelt Harry over de hydrologische kringloop. Neerslag en verdamping zijn van belang voor de groei van de gewassen. Ook speelt de bodem en het maaiveld een belangrijke rol bij de opslag en afvoer van overtollig regenwater. Daarnaast heeft de mens een grote rol gespeeld bij de vorming van het huidige landschap, door kap van bossen, graven van sloten en beken en door eeuwenlange bemesting van de schrale zandbodem.
Video dijkdoorbraak
Harry heeft voor de presentatie een aantal kaarten gemaakt. Het beslaat een gebied met in het oosten de kom van Aalten, in het westen 's-Heerenberg en in het noorden Doetinchem. Verder laat hij een video laten zien van een dijkdoorbraak in Duitsland. Ook is een kaart te zien, gemaakt aan de hand van de kadastrale gemeenten Wisch en Varsseveld. Het grondgebruik in 1832 is ingekleurd.
Het overstroomde gebied vanuit de Rijn in 1861
Afbeelding: Harry Massop
Op verzoek van ADW heeft Harry een overzicht gemaakt van de websites die hij gebruikt heeft voor zijn presentatie. Per onderwerp zijn de websites samengevoegd.
Overzicht van websites gebruikt voor de presentatie
Geologie
Via Dinoloket (https://www.dinoloket.nl/ ) zijn geologische gegevens te bekijken en te downloaden. Er kan een keus worden gemaakt voor ondergrondgegevens (https://www.dinoloket.nl/ondergrondgegevens) en ondergrondmodellen (https://www.dinoloket.nl/ondergrondmodellen/kaart). Ik kies bij ondergrondmodellen altijd voor BRO REGIS II v2.2.2. Men kan dan inzoomen naar het interessegebied. Aan de rechterkant is een grondboor en geologische raai zichtbaar. Door de grondboor te activeren en vervolgens op een bolletje te klikken wordt een van de boringen zichtbaar. Door de raai te activeren en vervolgens een lijn te trekken op de kaart is een geologische raai te maken. Beide zijn te downloaden.
Informatie over geologische formaties is te vinden op (https://www.dinoloket.nl/stratigrafische-nomenclator/naar-ouderdom).
De website (https://www.geologischekaart.nl/) laat de geologische kaart zien.
Bodemkaart
De bodemkaart is een Wagenings product (https://bodemdata.nl/basiskaarten).
De bodemkaart was oorspronkelijk een papierenkaart voorzien van een toelichting. Deze toelichtingen zijn gescand. Voor het gebied van ADW zijn de kaartenbladen 40 Oost en 41 West en Oost van belang (40-WO (ARNHEM)) en (41-WO (AALTEN)).
Geomorfologie
De geologische kaart is eveneens een Wagenings product (https://bodemdata.nl/basiskaarten)
Grondwatertrappen
En ook de Grondwatertrappen kaart is een Wagenings product (https://bodemdata.nl/basiskaarten).
Natte plekkenkaart
De natte plekken kaart is te vinden op (www.historischwaterbeheer.wur.nl)
Als je op de website bent en naar beneden scrolt kom je bij een kaartje van Nederland, door op een vlakje te klikken wordt een kaart zichtbaar, de kaarten 40Oost, 41West en 41Oost hebben betrekking op gebied van ADW.
Hoogtekaart
Het Actueel Hoogtebestand van Nederland (AHN Viewer | AHN) geeft informatie over de hoogte van het maaiveld. De volgende link gaat naar de omgeving van Silvolde (https://viewer.ahn.nl/AHN4/DTM/0/6.39186/51.90556/9). Met het pennetje ( ) aan de linkerkant, is hoogte van een punt ( ) op te vragen, de hoogteverdeling in een raai ( ) of de statistieken van een vlak ( ).
Neerslag en verdamping
Meteorologische gegevens zijn te vinden op de website van het KNMI (https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie).
De neerslagreeks voor neerslagstation Aalten op
(https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/monv/reeksen#A), vervolgens 680 Aalten
Verdampingsgegevens voor Hupsel (https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/daggegevens) vervolgens 283 Hupsel, in kolom EV24 staat de Referentiegewasverdamping.
Het neerslagtekort is te vinden op
(https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/geografische-overzichten/neerslagtekort_droogte)
Grondwaterstanden
Grondwaterstandsgegevens zijn te vinden op Dinoloket (https://www.dinoloket.nl/ondergrondgegevens) en op de website van Waterschap Rijn en IJssel is het nodige te vinden over grondwaterstanden in de Achterhoek (https://waterdata.wrij.nl/index.php?wat=overzicht&filter=ja&filteren=ja&deeplink=0) en (Dashboard Weer en Water).
HISGIS
Via HSIGIS (https://hisgis.nl/projecten/gelderland/) kan men de kadastrale situatie in 1832 bekijken, bij de invoering van het kadaster. Door in te zoomen en een perceel aan te klikken, komt de volgende informatie tevoorschijn:
De kadastrale aanduiding: bijv. Wisch C228 (Bouwlandperceel Thobenbroek in de Kroezenhoek)
Plaatselijke benaming: Kroezenhoek
Naam Eigenaar: de wed. Frans van Schuilenburg
Beroep: rentenierster
Woonplaats: ’s Gravenhage
Soort eigendom: bouwland
Inhoudsgrootte: 73650 (7 ha, 36 are en 50 centiare)
Klasse: 3 (er worden 5 klassen onderscheiden van 1 t/m 5, het is gemiddelde grond)
Tarief: 8838 (88 gulden en 38 cent, het belastingtarief is 12 gulden per hectare bouwland klasse 3)
Topotijdreis
Op topotijdreis (https://www.topotijdreis.nl/) zijn oude topografische kaarten te bekijken tussen ca1800 en heden
Delpher
Via Delpher (https://www.delpher.nl/) zijn oude kranten en boeken te vinden die ook kunnen worden gedownload.