Militaire dienst, oorlogstijd en grensgeschiedenis

Aalten in Oorlogstijd

Op vrijdag 30 maart a.s. herdenkt Aalten de bevrijding.
Eind november 2003 verscheen deze film met uniek filmmateriaal over Aalten tijdens en kort na de tweede wereldoorlog. De film werd destijds uitgebracht op een VHS-videoband en werd in 2010 in het kader van 65 jaar bevrijding op DVD uitgebracht.
Op een aantal filmspoelen waarop beelden van Aalten stonden bleken unieke opnamen te
staan van gebeurtenissen tijdens en kort na de oorlogsjaren.
Zo zien we filmbeelden van Rotterdamse kinderen die in Aalten verbleven na het bombarde-
ment op Rotterdam op 14 mei 1940. Deze kinderen hadden op 14 mei het bombardement van
hun stad meegemaakt en velen waren als gevolg daarvan nerveus en overspannen.
Predikanten uit de Maasstad zochten contact met de kerken in Aalten. Zo ontstond hier een
Comite dat pleeggezinnen zocht waar de kinderen enige weken konden verblijven om wat
tot rust te komen. In de film zien we beelden hoe de kinderen na enige weken vakantie alhier
weer naar het station worden gebracht door hun pleegouders.
Verder unieke beelden van de aankomst van de evacuees uit Scheveningen op 12 januari 1943.
Scheveningen werd "Sperrgebiet" en de meeste woningen in deze oude vissersplaats moesten
worden ontruimd. Zo kwam op 12 januari 1943 een trein vol evacuees in Aalten. Het waren veelal ouderen en met name ook vrouwen met kinderen, waarvan de mannen op zee waren.
We zien de aankomst per trein in Aalten met veel Scheveningse vrouwen in klederdracht.
Uniek zijn de filmbeelden van de vier klokken uit de Ned. Hervormde kerk Aalten,
de zgn. klokkenroof, op 18 februari 1943. We zien de klokken op het grasveld liggen van
de kerk. De filmopname is kort, dit vanwege de schaarste aan het filmmateriaal in die jaren.
Wel bekend zijn de foto's van de LW (Landwachters), dit zijn gewapende NSB-ers. Nu zijn
ook filmbeelden boven water gekomen van deze 'foute' Aaltenaren.
Kort na de bevrijding van Aalten op 30 maart 1945 moesten deze Landwachters voor straf
achter een bord lopen met de tekst: Land Wachters = Landverraders met in het Engels
de tekst: Dutch Traitors. De LandWachters liepen een strafronde door Aalten vanaf de
Landstraat, richting Kostersbult naar de Markt.
Vreugdevolle beelden zien we in de film van de Bevrijdingsoptocht Aalten, waarschijnlijk
gemaakt rond de verjaardag van H.M. Koningin Wilhelmina, eind augustus in het bevrijdings- jaar 1945. We zien in beeld o.a. de muziekvereniging Excelsior Barlo en leerlingen
van de St. Jozefschool Aalten.
Tevens beelden van de eerste herdenking van de fusillade bij de Aaltense Tol.
46 politieke gevangenen werden net over de grens van Aalten op het terrein van de gemeente
Wisch gefusilleerd (De Bark). Bij deze beelden wordt in de film een interview gemonteerd
met ,de inmiddels overleden, Jacob Fries. Na de oorlogsperiode 1940 -- 1945 zien we opnamen uit het jaar 1995; Aalten 50 jaar bevrijd.
Ook is een interview met Bertus ter Maat, van de Bodendijk, in deze film
opgenomen. Ook is er aandacht voor het inmiddels gerealiseerde onderduikers- en verzetsmuseum: 'Markt 12'.
De film is van deskundig commentaar voorzien door Wim Geesink.
De DVD heeft een speelduur van 60 minuten en is voorzien van een kleuromslag met diverse afbeeldingen en is nog te koop voor 10 euro.
Voor meer info: Raymond Roelofsen, tel. 0543 -- 47 23 98 of via Leo van der Linde, telefoon: 0543 - 472571.