Rien Koskamp is verwoed verzamelaar van spullen uit de Tweede Wereldoorlog. Hij heeft inmiddels een prachtig museum ingericht met een indrukwekkende collectie, voornamelijk met objecten uit de regio. Kort geleden zijn er negen Duitse helmen bijgekomen en Rien is bezig met het restaureren van een BSA motorfiets uit 1942. Hoe worden deze spullen intact gehouden voor de komende generaties, hoe conserveert Rien zijn collectie?
Rien is aan het stofzuigen als ik zijn museum binnenkom. Een groot camouflagenet hangt boven onze hoofden, soldaten in diverse uniformen staan, in vol ornaat, naar ons te kijken, een deel van de collectie is bedekt met lakens. Hij wijst op zijn nieuwste aanwinst, negen Duitse helmen, in prima staat. “Het was puur geluk dat de jongens van HAK mij belden over hun vondst bij een boer in IJzerlo. Ze hebben de helmen behoedzaam opgegraven, op een vrijdagmiddag nog wel… Als deze oude helmen boven de grond komen moet je snel beginnen met schoonmaken en conserveren, ze vergaan gauw als er zuurstof bij komt. Ik heb ze – met beleid – schoongemaakt en behandeld met speciale middeltjes. Bizar hè, na 80 jaar komen ze voor de dag… Ik denk dat mensen destijds snel van de helmen af wilden en ze hebben begraven. Wat ik ook wel begrijp…”
Er hangt een uniformjasje vlakbij de kast waarin de helmen zijn tentoongesteld. Rien wijst op enkele gaatjes bij de jaszak. “Dat is door motten gedaan… Als ik een kledingstuk heb gekocht of gekregen leg ik het eerst een week in de diepvries. Daarna leven motten en eventuele eitjes niet meer. Dit jasje is van puur wol gemaakt, is van een Duitse kanonnier geweest, het was van een verzamelaar uit België. Na het invriezen borstel ik het goed uit. Stomen is uit den boze, daar zijn deze oude spullen veel te kwetsbaar voor! Uniformen kijk ik regelmatig na, behandel ze zo nodig met ‘mottenballen’. Spullen die zo oud zijn hebben inderdaad onderhoud en verzorging nodig. Dat doe ik in de wintermaanden als het museum gesloten is.”
We rijden naar de woning van Rien waar in de schuur een BSA WM20 motorfiets uit 1942 staat te pronken. Mat bruin van kleur, de tank is nog niet gemonteerd en staat op een kast. De restauratie van de motor schiet mooi op. Rien: “Als je met zoiets bezig bent moet je geen deadline stellen, in alle rust en met veel geduld met het opknappen aan de gang gaan. Stiekem hoop ik dat de BSA klaar is voor zaterdag 29 maart, de Bevrijdingsdag van Aalten, de eerste dag dat het museum weer open is, de aftrap voor het nieuwe seizoen.” De BSA is een Engelse motorfiets, in deze regio veel gebruikt. Rien kocht hem van een Duitser, woonachtig nabij Koblenz. “De eigenaar deed er niets mee. In feite was het een doos met onderdelen, een puzzel. Bovendien was de motor niet compleet.”
Hoe pak je zo’n project aan? “Als je spullen uit de oorlog verzamelt leer je veel mensen kennen met dezelfde hobby. We hebben een appgroep met ruim negentig leden, je ontmoet ‘collega’s’ die ook met het restaureren van motoren uit 40 – 45 bezig zijn. Samen weet je meer! We hebben contact, wisselen ervaringen uit en helpen elkaar met het bemachtigen van onderdelen, waar je soms lang op moet wachten. Ook maken we veel dingen zelf. We proberen zo authentiek mogelijk te werken. Er zijn veel van dergelijke motoren gemaakt maar ze zijn natuurlijk wel heel oud. Daarom is het lastig om aan originele onderdelen te komen…” Rien vervolgt: “Dit is de vierde motor die ik restaureer, de eerste BSA. Alle motoren rijden nog!”
Het gesprek komt terug op het museum. Welk object is voor Rien het waardevolst? Met een glimlach zegt hij: “Deze vraag krijg ik wel vaker! Het gaat hier niet alleen om het voorwerp maar het verhaal er achter is net zo belangrijk. Van mijn opa heb ik bijvoorbeeld een Duitse verrekijker gekregen. Die had hij bewaard tussen een stapel handdoeken. Van elektromonteur Gerard Piek uit Barlo kreeg ik een radio, gevonden in een woning op de Haart. Tijdens het aanleggen van elektriciteit, begin jaren ’50, stuitte Gerard Piek op een schuilhol, een verborgen ruimte. Hier stond deze radio die werd gebruikt om stiekem naar Radio Oranje te luisteren. Dat zijn de verhalen die ertoe doen, een mooi stuk lokale geschiedenis.”
Informatie
Museum Oorlogscollectie Aalten 40 – 45, Barloseweg 1, Barlo. Van maart tot en met september elke laatste zondag van de maand geopend van 13.00 tot 17.00 uur. Extra open op zaterdag 29 maart en Bevrijdingsdag, zaterdag 5 mei.
Bron: Achterhoek Nieuws, Karin Stronks
